Alles wat je moet weten over de wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb)

De Nederlandse overheid wil, door middel van de Wet Kwaliteitsborging, meer controle en toezicht op de kwaliteit van de door aannemers afgeleverde bouwwerken.

Het doel van de wet is minder fouten en gebreken, zoals constructiefouten, brandonveilige situaties, onvoldoende isolatie of een slecht functionerende ventilatie. Daarnaast wil men ook de positie van de consument verbeteren.

In essentie komt de wet hier op neer:

• Toezicht gebeurt door onafhankelijke inspecteurs.
• Per project moet de aannemer altijd de juiste informatie beschikbaar kunnen maken.
• De aansprakelijkheid van aannemers wordt versterkt.
• En bij oplevering moet alle relevante informatie overhandigd worden aan de opdrachtgever.

Praktisch

De wet Kwaliteitsborging (Wkb) gaat in vanaf juli 2022 en tot en met ten minste 2024.

De wet geldt in eerste instantie enkel voor bouwwerken in de laagste risicoklasse, zoals eengezinswoningen en eenvoudige bedrijfspanden. Vanaf 2025 volgen ook de andere types van bouwwerken.

De bouwer is verantwoordelijk voor de kwaliteitsborging. Zij zullen een onafhankelijke kwaliteitsborger moeten inschakelen om het bouwontwerp te laten toetsen en controles uit te voeren, zodat daarmee aantoonbaar is dat het bouwwerk voldoet aan de geldende regels.

Wat verandert er voor wie

De onafhankelijke kwaliteitscontroleur

Dit is een nieuwe rol. Zowel tijdens het ontwerp als op de bouwplaats zullen onafhankelijke kwaliteitscontroleurs controleren of een gebouw voldoet aan de wettelijke eisen en of er wordt gebouwd zoals het getekend is, bv als het gaat over veiligheid of energiezuinigheid.

De risicopunten waar de kwaliteitscontroleurs op focussen verschillen per bouw. De meest voorkomende risicopunten die gecontroleerd worden zijn ventilatie, luchtdichtheid, isolatie, lekken, en brandveiligheid.

Daarnaast zal de kwaliteitsborger documenten opvragen om te controleren of bouwdelen voldoen aan de wettelijke eisen.

Op die manier ontstaat er een dossier gedurende het bouwproces. In dit dossier staan alle beoordeelde fasen van het bouwproject waarmee aangetoond kan worden dat er voldaan wordt aan alle eisen van het bouwbesluit.

Een positieve verklaring van de kwaliteitsborger bij oplevering is een voorwaarde voor ingebruikname.

De klant

De positie van de bouwconsument wordt met deze wet versterkt.

Klanten parkeren 5% van het bouwbedrag bij de notaris. Vandaag gaat dit bedrag automatisch naar de aannemer als het gebouw klaar is. Onder deze nieuwe wet keert de notaris enkel het geld aan de aannemer uit wanneer de klant aangeeft dat alle gebreken zijn verholpen.

De architect

De architect levert de nodige inhoudelijke kennis om er voor te zorgen dat het eindresultaat conform het bouwbesluit gebouwd is

Door het invoeren van een onafhankelijke kwaliteitscontroleur heeft de architect meer garantie dat iets wordt gebouwd zoals het getekend werd, en is er ook meer ruimte om tijdens de bouw nog wat te wijzigen. Waar je vroeger om een raam te verplaatsen in de gevel een plan helemaal moest wijzigen, kan je dat raam gewoon verplaatsen zolang het maar voldoet aan de eisen van het bouwbesluit.

De gemeente

De rol van de gemeente verandert ook. De kwaliteit wordt nu niet meer getoetst door de gemeente, maar door de onafhankelijke kwaliteitsborger. De gemeente kan de bouw stilleggen wanneer de kwaliteitscontroleur of gemeente een probleem ziet. Als de kwaliteitsborger geen groen licht geeft, dan kan de gemeente verbieden om het gebouw in gebruik te nemen.

De aannemer

De aannemer is verantwoordelijk voor de gevolgen van alle gebreken die hij veroorzaakt heeft. Als er gebreken zijn dan kan de klant de aannemer dwingen om deze te herstellen. Ook als de klant deze fouten pas later, na de oplevering, ontdekt.

De aannemer moet de klant ook laten weten of en hoe hij zich heeft verzekerd tegen faillissement en risico’s op schade en gebreken. Er moet minimaal worden gemeld: de omvang, dekkingsgraad, looptijd en som van de verzekering of financiële zekerheid. Een verzekering is niet verplicht, dus deze informatie kan ook bestaan uit de mededeling dat er geen verzekering is.

De aannemer geeft de kwaliteitsborger zo veel mogelijk informatie over hoe het project werd gerealiseerd. Dat doet hij door verschillende documenten te overhandigen, zoals het bouwplan, tekeningen, berekeningen, risicobeoordelingen, foto’s, rapportage etc.

Hoe kunnen aannemers hierop inspelen?

Het is aan de aannemer om aan te tonen dat het bouwwerk is gerealiseerd volgens de regelgeving. Aannemers en bouwbedrijven gaan dus veel meer moeten vastleggen en documenteren.

Aannemers worden ook aansprakelijk voor alle gebreken, ook deze die bij de oplevering niet zijn ontdekt, tenzij het om gebreken gaat die niet de verantwoordelijkheid zijn van de aannemer. Je moet dit als aannemer echter wel kunnen bewijzen. Je moet kunnen aantonen dat het gebrek er op het moment van oplevering niet was.

Daarom is het cruciaal de situatie bij oplevering zorgvuldig te documenteren aan de hand van een foto logboek, verslag, of oplever rapportage. Je kan hiervoor gebruik maken van digitale oplossing zoals ArchiSnapper. Met deze app kan je ter plaatse foto’s nemen, tekst toevoegen, aanduidingen maken op een plan, en meer. Je kan bv foto’s nemen van de houtzwaarte, de stabiliteitswanden, de isolatie waarde en dikte, de kierdichting, en meer. Je kan ook alle risicopunten documenteren en afgaan als een checklist. Vervolgens wordt er automatisch een PDF rapportage aangemaakt.

Bekijk hier een aantal voorbeeldverslagen gemaakt met ArchiSnapper.

Hoe meer je kan documenteren dat je de kwaliteitseisen nageleefd hebt en dat deze conform de kwaliteitseisen zijn op moment van oplevering, hoe lager de kans dat je later aansprakelijk kan gesteld worden voor eventuele boetes, schadeclaims, of kosten.

Vragen? support@archisnapper.com